Jan is een bemiddelde weduwnaar met een vermogen van € 375.000. Hij is ernstig ziek. Jans kinderen (Wim, Marian en Irene) vrezen dat hij spoedig sterft. Maar dan gebeurt er wat niemand verwacht. Niet Jan, maar zoon Wim overlijdt.

Als alleenstaande 50’er had Wim alle tijd voor zijn werk in de IT-branche. Hij was dan ook veel op de werkvloer te vinden, wat maandelijks resulteerde in een mooi salaris. Zijn huis was hypotheekvrij en hij had een flink bedrag op de bank staan. De waarde van zijn vermogen was bij zijn overlijden € 300.000.

Wims erfenis gaat voor 50% naar zijn vader. Zijn beide zussen krijgen elk 25%. Het tarief erfbelasting is in dit geval 30%. Vader Jan ontvangt een netto erfenis van € 120.316.

Schematische weergave erfenis Wim (€ 300.000)

Schematische weergave erfenis Wim (€ 300.000)

Erfgenaam	Vader	Marian	Irene
Erfenis in percentages	50%	25%	25%
Erfenis in euro's	€ 150.000	€ 75.000	€ 75.000
Vrijgestelde erfenis in euro's	€ 51.053	€ 2.274	€ 2.274
Belaste erfenis in euro's	€ 98.947	€ 72.726	€ 72.726
Tarief erfbelasting	30%	30%	30%
Erfbelasting in euro's	€ 29.684	€ 21.818	€ 21.818

Dubbele erfenis

32 dagen na het overlijden van zoon Wim, sterft ook vader Jan. Zijn vermogen is dan € 375.000 + € 120.316 = € 495.316. Marian en Irene ontvangen ieder de helft hiervan, € 247.658. Daarover betalen zij ieder € 32.177 erfbelasting. Het tarief erfbelasting is dit geval deels 10%, deels 20%. Wanneer welk belastingtarief van toepassing is, vind je in het oranje kader.

Schematische weergave erfenis Jan (€ 495.316)

Schematische weergave erfenis Jan (€ 495.316)

Erfgenaam	Marian	Irene
Erfenis in percentages	50%	50%
Erfenis in euro's	€ 247.658	€ 247.658
Vrijgestelde erfenis in euro's	€ 21.559	€ 21.559
Belaste erfenis in euro's	€ 226.009	€ 226.009
Tarief erfbelasting	10-20%	10-20%
Erfbelasting in euro's	€ 32.177	€ 32.177

Zoals ik in de inleiding van deze blog al zei, wordt iedere erfenis afzonderlijk bekeken en belast. Omdat de erfenissen in deze voorbeeldcase verband houden met elkaar, ontstaat bij deze voorbeeldcase een dubbele belastingheffing, want:

1. Vader Jan betaalde belasting over de erfenis van zoon Wim.
2. Zussen Marian en Irene betalen belasting over de hele erfenis van vader Jan, dus ook nogmaals over het bedrag dat vader Jan van zoon Wim ontving.

Belasting vervalt door samenloopregeling

Een samenloopregeling voorkomt in sommige gevallen deze dubbele belastingheffing. Als de verkrijger van een erfenis (vader Jan) zelf binnen 30 dagen overlijdt, vervalt de belastingheffing over het bedrag dat hij kort daarvoor geërfd heeft (het geld van zoon Wim).

Zou vader Jan dus 2 dagen eerder zijn overleden, dan konden beide zussen tegen deze dubbele belastingheffing beroep doen op de samenloopregeling.

Zussen Marian en Irene kwamen helaas niet in aanmerking voor de regeling. Daardoor betaalden zij € 29.684 ‘extra’ belasting.

Slim omgaan met een testament

Omdat het moment van overlijden in de meeste gevallen onzeker is, kun je voor het voorkomen van een dubbele belastingheffing niet vertrouwen op de samenloopregeling.

Ga daarom slim om met een testament. De volgende tips kunnen nabestaanden veel geld besparen:

1. Denk goed na wie er erft. Is het logisch dat een ouder erft terwijl er ook broers en zussen zijn? Direct laten vererven aan een broer of zus is soms voordeliger.
2. Neem in het testament op dat wanneer een erfgenaam binnen een bepaald aantal dagen na de testamenthouder overlijdt, deze persoon niet erft. Deze termijn kan langer zijn dan 30 dagen.
3. Onthoud de tweetrapsmaking. Dat betekent dat in het testament van ouders een clausule opgenomen kan worden dat een eerdere erfenis die een kind heeft verkregen, overgedragen wordt aan broers en zussen tegen het erfbelastingtarief 10-20%. Stel, Jelle erft € 200.000 van zijn overleden ouders. Jelle overlijdt zonder nalaten van eigen kinderen. Zijn broers en zussen zijn dan erfgenaam, waarover zij normaliter het erfbelastingtarief 30-40% betalen. Echter, door de clausule in het testament van hun ouders ontvangen zijn broers en zussen € 200.000 tegen het ‘ouder-kindtarief’, 10-20%.

Wil je meer weten over het voorkomen van dubbele erfbelasting of heb je vragen? Reageer onder deze blog of neem gerust contact met mij op.