Vermogens­overheveling met een familiefonds

Je hebt meer vermogen opgebouwd dan je nodig hebt om de rest van jouw leven comfortabel te leven. Je wilt dit vermogen graag doorgeven aan jouw kinderen of kleinkinderen, maar het is nog niet de bedoeling dat jouw (klein)kinderen al over het vermogen kunnen beschikken. Het heeft jouw voorkeur (voorlopig) zelf te bepalen hoe het vermogen wordt belegd. Een familiefonds kan dan een passende oplossing zijn.

Familiefonds als oplossing

Met een familiefonds kun je op een fiscaalvriendelijke manier vermogen overhevelen naar de kinderen en/of kleinkinderen, maar bepaal je nog wel zelf hoe het vermogen van het familiefonds wordt belegd. 

Wil jezelf en jouw kinderen dus langzaam vertrouwd maken met het beleggen van een wat groter vermogen? Dan kan een familiefonds daarbij helpen.

Besloten fonds gemene rekening (BFGR)

De term familiefonds wordt voor meerdere situaties gebruikt. In deze blog hebben we het over een besloten fonds voor gemene rekening (BFGR). Een BFGR is niet zelfstandig belastingplichtig (fiscaal transparant), het fondsvermogen wordt rechtstreeks toegerekend aan de participanten (deelnemende (klein)kinderen) naar evenredigheid van hun participaties. Bij jou en/of jouw (klein)kinderen behoren de participaties in het familiefonds dus tot het box 3 vermogen.

Ellen Punte
Ellen Punte Senior belastingadviseur

Hoe werkt het familiefonds?

Een familiefonds ontstaat kortgezegd door het opstellen van een contract waarin minimaal twee personen met elkaar afspreken om vermogen gezamenlijk te gaan beleggen. Deze personen brengen vermogen in het familiefonds in en ontvangen daarvoor naar rato participatiebewijzen.

In het contract wordt verder vastgelegd;

  • beheerder van het familiefonds (wie de zeggenschap heeft over het vermogen);
  • bewaarder van het familiefonds (wie juridisch eigenaar is);
  • economisch eigenaren/de participanten (wie de waarde van het belegde vermogen toekomt).

Vaak wordt er een stichting opgericht die optreedt als beheerder en bewaarder van het vermogen. De bestuurders van deze stichting bepalen dus hoe het vermogen wordt belegd en wanneer de participanten een uitkering uit het familiefonds ontvangen.

De fiscale voordelen van een familiefonds

  • Het familiefonds betaalt geen belasting over het vermogen dat in het fonds is ondergebracht.
  • Het vermogen wordt naar rato van het aantal participaties toegerekend aan de participanten die dit vermogen opgeven in box 3.

Dit kan betekenen dat de participanten inkomstenbelasting moeten betalen over de waarde van de participaties. De bestuurders van de Stichting kunnen dan besluiten om de participanten een uitkering te doen om daarmee de inkomstenbelasting te betalen.

Voor welk vermogen?

Welk vermogen kun je onderbrengen in een familiefonds? Dit kunnen contanten zijn die vervolgens worden belegd in effecten of vastgoed. Maar dit kan ook een zorgvuldig opgebouwde effectenportefeuille of kunstverzameling zijn.

Een familiefonds vormgeven

Er zijn meerdere manieren om een familiefonds vorm te geven. Welke variant in jouw situatie het beste is, is afhankelijk van je wensen en je vermogenssituatie. Hieronder is een mogelijke manier opgesomd in 3 stappen.

1. Familiefonds en de Stichting beheerder/bewaarder worden opgericht

Ouders richten samen het familiefonds en de Stichting beheerder/bewaarder op, waarbij de ouders de bestuurders zijn van de Stichting. De ouders brengen vermogen in het familiefonds in en krijgen daarvoor participaties. Stel de ouders brengen € 300.000 vermogen in en krijgen 300.000 participaties die ieder € 1 waard zijn.

2. Ouders schenken kinderen participaties

Vervolgens schenken de ouders ieder van hun 3 kinderen 100.000 participaties. Dit is dus een schenking van € 100.000 per kind. Op deze schenking kunnen clausules van toepassing worden verklaard, zoals de uitsluitingsclausule, de tweetrapsschenking en de herroepingsclausule.

3. De beleggingen hebben het goed gedaan

De ouders hebben als bestuurders van de Stichting de belegging van het fondsvermogen geregeld en na 1 jaar blijkt dat de beleggingen het goed hebben gedaan. Het fondsvermogen is € 315.000 waard. De participaties hebben nu dus per stuk een waarde van € 1,05. De totale waarde van de 100.000 participaties van ieder kind is gegroeid van € 100.000 naar € 105.000. Over deze waardegroei is geen schenkbelasting verschuldigd, omdat de kinderen deze participaties al in bezit hebben. Wel moeten de kinderen de waarde van de participaties opgeven in box 3.

Andere manieren

Er zijn veel manieren om een familiefonds vorm te geven. Je kunt bijvoorbeeld ook samen met de kinderen de participaties houden.

Ook zou je in privé een bedrag kunnen lenen aan het familiefonds (beter gezegd: aan de Stichting beheerder/bewaarder) om vervolgens deze lening gefaseerd kwijt te schelden. Of jouw bv leent een bedrag aan de Stichting beheerder/bewaarder. Bij deze leenvarianten kan direct het rendement over een groter vermogen ten goede komen aan jouw kinderen, uiteraard na betaling van de rente op de lening.

Past een
familiefonds

bij jouw
situatie?

Wil je weten of een familiefonds past bij jouw wensen en vermogenssituatie? Neem gerust contact met ons op.

Interessant!

Whitepaper schenken

Heb je de mogelijkheid, dan kan schenken bij leven verstandig zijn. Dat is niet alleen leuk voor (klein)kinderen, maar zo beperk je ook de toekomstige erfbelasting. Hoe gaat belastingvrij schenken in zijn werk? Wij nemen je in de whitepaper mee in dit proces!