VAT in the Digital Age (ViDA): Belangrijke Europese btw-ontwikkelingen

Recentelijk hebben de EU-lidstaten een politiek akkoord bereikt over het voorstel VAT in the Digital Age (ViDA). Ondanks dat er nog enkele beleidsmatige stappen gezet moeten worden, is het zeer waarschijnlijk dat er in de komende jaren omvangrijke btw-wijzigingen worden doorgevoerd. We nemen je mee.

Wat houdt het voorstel VAT in the Digital Age (ViDA) precies in?

ViDA is een wetsvoorstel met diverse btw-maatregelen, die als doel hebben het btw-systeem van de Europese Unie te moderniseren. De eerste versie van het ViDA voorstel dateert al uit 2022. Na overleg tussen de EU-lidstaten is in november 2024 uiteindelijk een politiek akkoord bereikt ten aanzien van de invoering van de ViDA maatregelen (in een aangepaste vorm). 

Het voorstel bevat op hoofdlijnen drie belangrijke onderwerpen:

  1. e-invoicing en digital reporting;
  2. platformeconomie; en
  3. het voorkomen van btw-registraties in andere EU-landen.

De btw-maatregelen worden gefaseerd ingevoerd, waarbij met name op 1 juli 2028 en 1 juli 2030 de grootste wijzigingen gepland staan.

1. E-invoicing en digital reporting

De meest ingrijpende maatregel uit het ViDA-pakket vormt de invoering van e-invoicing en een digitale rapportagestandaard voor de btw. Deze standaarden gaan gelden in de gehele EU en kennen een verplicht karakter.

Indien het ViDA-pakket definitief wordt aangenomen (waarschijnlijk medio 2025) mogen EU-lidstaten e-invoicing al verplichten voor lokale transacties. Met ingang van 1 juli 2030 moeten alle EU-lidstaten de aanpassingen hebben doorgevoerd, waarbij vanaf 1 januari 2035 volledig volgens de Europese standaarden gewerkt moet worden. 

Impact voor organisaties

De transitie naar e-invoicing en digitale rapportageverplichtingen vormt een zeer belangrijke verandering. Het is voor organisaties van belang om tijdig facturatie- en rapportageprocedures te beoordelen en in lijn te brengen met de vereiste standaarden.

Binnen de EU zijn er landen die al e-invoicing verplichtingen kennen en daarnaast is het de verwachting dat tal van EU-landen ruim voor de invoeringsdatum van 1 juli 2030 over zullen gaan op e-invoicing. Dit betekent dat organisaties die internationaal actief zijn, al op korte termijn met deze maatregelen geconfronteerd kunnen worden.

In Nederland is er tot op heden nog vrij weinig aandacht voor e-invoicing. Wel lijkt het uitgangspunt dat bij de definitieve invoering de internationale peppol-standaard de basis gaat vormen.  

2. Platformeconomie

Het tweede onderdeel van het ViDA-pakket bevat nieuwe btw-regels voor transacties waarbij platforms (zoals Airbnb en Uber) betrokken zijn. Het gaat specifiek om platforms die momenteel een rol als bemiddelaar vervullen.  

Vanaf 1 juli 2028 (met een eventuele uitloop naar 1 januari 2030) worden digitale platforms die faciliteren bij de verstrekking van kortlopende accommodatieverhuur (maximaal 30 nachten aaneengesloten) en/of personenvervoer over de weg op basis van een fictie zelf aangemerkt als de verstrekker van deze diensten. Hiermee gaan ook de btw-verplichtingen over naar deze digitale platforms.

Digitale platforms kunnen deze btw-verplichtingen alleen vermijden als zij beschikken over een btw-nummer van de feitelijke dienstverrichter in combinatie met een verklaring dat deze dienstverrichter de verschuldigde btw conform wet- en regelgeving zal voldoen.

In het meeste recente ViDA-voorstel is duidelijk geworden dat de platformfictie geen samenloop kent met de btw-reisbureauregeling en daarnaast rekening gehouden kan worden met de toepassing van de kleineondernemersregeling (KOR).

Impact voor organisaties

Dit onderdeel van het ViDA-voorstel is zeer specifiek voor de platformbranche, maar voor deze sector – en in het bijzonder voor die van accommodatieverhuur en passagiersvervoer – zijn de gevolgen aanzienlijk. Deze gevolgen zijn zowel administratief als financieel van aard.

3. Voorkomen van btw-registraties in andere EU-landen

Het derde onderdeel binnen het ViDA-voorstel heeft als doel om voor internationaal opererende ondernemers de administratieve lastendruk te verminderen. Concreet worden er maatregelen getroffen om btw-registraties in andere EU-landen te voorkomen.

Een kort overzicht van de maatregelen:

  • De huidige One Stop Shop (OSS) regeling wordt uitgebreid. Zo kunnen straks bijvoorbeeld installatieleveringen en andere leveringen aan particulieren in de OSS-aangifte worden verantwoord.
  • Er komt een nieuwe OSS-regeling waarin in één periodieke aangifte alle overbrengingen van eigen goederen naar andere EU-landen kunnen worden gerapporteerd.
  • Door deze nieuwe OSS wordt de huidige ‘call-offstockregeling’ overbodig en zal deze worden afgeschaft. 
  • De btw-verleggingsregeling voor zogenaamde ‘non-resident suppliers’ wordt verplicht ingevoerd in alle EU-lidstaten (Nederland kent een dergelijke regeling overigens al – artikel 12, lid 3, Wet OB).
  • Er komen bewijsregels voor de plaats van dienst van online events aangeboden aan particulieren. Deze bewijsregels treden waarschijnlijk medio 2025 al in werking.

Impact voor organisaties

De voorgestelde maatregelen hebben naar verwachting een positief effect op de administratieve lastendruk in de vorm een vermindering van btw-verplichtingen in het buitenland.

Dit betekent echter niet dat alle btw-registraties in andere EU-landen voorkomen kunnen worden. Daarnaast zal ook goed in kaart moeten worden gebracht op welke wijze aftrek van voorbelasting gerealiseerd kan worden, indien en voor zover dit momenteel via een lokale btw-aangifte teruggevraagd wordt.

Hoe nu verder?

Nu de inhoud van het ViDA-pakket duidelijk is en de btw-maatregelen naar alle waarschijnlijkheid worden doorgevoerd, is het mogelijk om een eerste inschatting van de gevolgen te maken. 

Wij blijven uiteraard de ontwikkelingen op de voet volgen en zullen regelmatig updates op onze website plaatsen. Schrijf je in op de nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Vanzelfsprekend is het mogelijk dat onze btw-adviseurs samen met jou meer in detail beoordelen welke impact het ViDA-voorstel heeft en welke acties al ondernomen kunnen worden. Neem gerust contact op.

Peter van der Sluis
Peter van der Sluis Senior belastingadviseur