Zorg ervoor dat je nu al stappen onderneemt om risico’s te beperken en klaar te zijn voor de verscherpte controles vanaf 2025. Heb je vragen over jouw specifieke situatie of wil je weten hoe je compliant blijft? Neem gerust contact op.
Werken met zzp'ers: Veelgestelde vragen
Vanaf 1 januari 2025 vervalt het handhavingsmoratorium op schijnzelfstandigheid dat de Belastingdienst al langere tijd toepast. Dit zorgt voor onzekerheid bij bedrijven en organisaties die samenwerken met zzp’ers, omdat verscherpte controles extra risico’s met zich meebrengen. Hoe blijf je compliant en voorkom je juridische problemen?
Werken met zzp'ers: veelgestelde vragen
17 december 2024
Specialist loonheffingen Leonie Pongers en senior jurist arbeidsrecht Joanne Wesselo beantwoorden veelgestelde vragen rondom werken met zzp'ers.
Modelovereenkomsten
1. Kun je vanaf 2025 nog steeds gebruikmaken van modelovereenkomsten?
Ja, door de Belastingdienst goedgekeurde modelovereenkomsten kunnen nog steeds gebruikt worden. Dit zijn in feite standaardovereenkomsten van opdracht. De goedkeuring hiervan is 5 jaar geldig. Na die periode moet de specifieke bepaling over de goedkeuring worden verwijderd
Let op! Bij controles kijkt de Belastingdienst niet alleen naar de overeenkomst, maar ook hoe er in de praktijk wordt samengewerkt.
2. Wat als een modelovereenkomst niet meer geldig is?
Dan moet je opnieuw beoordelen of er sprake is van zelfstandigheid of werknemerschap op basis van de actuele feiten en omstandigheden. Indien sprake is van zelfstandigheid kan een overeenkomst van opdracht worden gesloten waarbij de goedkeurende bepaling van de Belastingdienst wordt weggelaten.
Deliveroo-arrest: toetsing arbeidsovereenkomst
1. Moet je aan alle 9 punten uit het Deliveroo-arrest voldoen?
Nee, het Deliveroo-arrest (HR 24 maart 2023) benoemde 9 relevante punten om te bepalen of er sprake is van een arbeidsovereenkomst. Geen enkel punt is op zichzelf doorslaggevend; ze worden in samenhang beoordeeld.
2. Als je niet aan alle punten voldoet, betekent dit dan schijnzelfstandigheid?
Niet direct. Het gaat om de totale context van de arbeidsrelatie.
Aandachtspunten voor de Belastingdienst
1. Wat als een zzp’er IT-middelen gebruikt van de opdrachtgever?
Gebruik van programma’s waarvoor de opdrachtgever licenties heeft of laptops die ter beschikking gesteld worden, kan een indicatie zijn van werknemerschap. Maar zoals bij het Deliveroo-arrest geldt: geen enkel punt is op zichzelf doorslaggevend.
2. Moet een zzp’er meerdere opdrachtgevers hebben?
Het hebben van één opdrachtgever kan een aanwijzing zijn voor schijnzelfstandigheid, maar het is niet leidend. De totale arbeidsrelatie wordt beoordeeld.
Tijdelijke inhuur en vervanging
1. Wat als een zzp’er tijdelijk een werknemer vervangt bij ziekte of verlof?
Ook bij tijdelijke vervanging of inhuur moet de arbeidsrelatie worden getoetst. Ondanks het tijdelijke karakter kan er sprake zijn van een arbeidsovereenkomst, afhankelijk van alle feiten en omstandigheden.
2. Kun je zzp’ers inzetten bij zwangerschapsverlof dat langer duurt vanwege vakantie of ouderschapsverlof?
Dezelfde toetsing geldt: er wordt gekeken naar de feitelijke arbeidsrelatie. Dit kan betekenen dat een zzp’er niet in alle gevallen ingezet kan worden.
Algemene vragen
1. Waarom was er een handhavingsmoratorium en waarom wordt het opgeheven?
Het moratorium werd ingesteld omdat de wet DBA onduidelijk was en handhaving soms onredelijk voelde. Door het moratorium op te heffen, wil de overheid aantonen dat bestaande regels weer gehandhaafd worden om schijnzelfstandigheid en oneerlijke concurrentie tegen te gaan.
2. Kan er sprake zijn van schijnzelfstandigheid als een zzp’er werkt via een BV?
Ja, de rechtsvorm (eenmanszaak of BV) speelt geen rol bij de beoordeling. De Belastingdienst kijkt naar de feitelijke arbeidsrelatie.
3. Wat als een zzp’er parttime in loondienst is en parttime bij een derde zzp-werkzaamheden verricht?
Elke arbeidsrelatie wordt apart beoordeeld. Het is mogelijk dat iemand parttime werknemer is bij bedrijf X en tegelijkertijd zzp’er bij bedrijf Y.
4. Wanneer komt de nieuwe wet VBAR?
De Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties (VBAR) zal op zijn vroegst op 1 januari 2026 ingaan. Het voorstel wordt momenteel aangepast en moet nog door de Tweede en Eerste Kamer worden goedgekeurd.
5. Kunnen er vanaf 2025 direct boetes worden opgelegd?
De Belastingdienst zal terughoudend zijn met boetes, mits je kunt aantonen dat je actief bezig bent met de regels. Boetes worden alleen opgelegd bij opzet of grove schuld. Voor goedwillende opdrachtgevers ligt de nadruk op begeleiding en duidelijkheid.
6. Is er een maximale duur voor een overeenkomst met een zzp’er?
Een lange duur kan een indicatie zijn voor schijnzelfstandigheid, vooral bij structureel werk dat lijkt op wat werknemers doen. Er zijn echter geen harde wettelijke criteria voor de duur.
7. Geldt een Nederlandse overeenkomst van opdracht ook voor buitenlandse zzp’ers?
Ja, zodra een zzp’er in Nederland werkzaamheden verricht, is de Nederlandse wetgeving van toepassing.
8. Wat als een zzp’er wordt ingehuurd via een bureau?
De opdrachtgever loopt dan indirect risico. Als er tussen het bureau en de zzp’er sprake is van een arbeidsovereenkomst en het bureau zijn verplichtingen niet nakomt, kan de Belastingdienst de opdrachtgever aansprakelijk stellen via inlenersaansprakelijkheid.
9. Wat is de absorptieregeling bij een zzp’er met een nulurencontract?
De regeling is alleen van toepassing als de werkzaamheden in loondienst nauw samenhangen met de zzp-werkzaamheden en deze ondergeschikt zijn aan het ondernemerschap.
10. Wordt het kleine mkb anders behandeld?
Nee, er is geen onderscheid tussen grote bedrijven en mkb in de wetgeving.
11. Is het een voordeel als je alleen met zzp’ers werkt en geen werknemers hebt?
Dit is een van de omstandigheden die wordt meegewogen, maar het is niet doorslaggevend als andere factoren wijzen op werknemerschap.
12. Wanneer voldoet iemand aan economisch verkeer als zelfstandige?
De Belastingdienst beoordeelt dit aan de hand van alle feiten en omstandigheden van de arbeidsrelatie.
13. Is een zzp-docent die op 5 verschillende scholen lesgeeft in loondienst?
Dit is afhankelijk van de omstandigheden. Als de docent zich moet houden aan voorgeschreven lesmethoden, interne regels en vaste werktijden, en basiswerkzaamheden uitvoert die bij een school horen, dan kan er sprake zijn van loondienst.
