Heb je op­roep­krach­ten? Let op deze bij­zon­der­he­den

De WAB en de EU-richtlijn transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden hebben gezorgd voor veranderingen ten aanzien van oproepkrachten. Ik neem je in deze blog mee in de belangrijkste aandachtspunten.

Bij­zon­der­he­den op­roep­krach­ten

In deze blog wordt het duidelijk(er):

  • wanneer je oproepkrachten een vaste arbeidsomvang moet aanbieden;
  • wat er wordt verstaan onder tijdig oproepen;
  • welke verplichting je hebt met betrekking tot het doorbetalen van loon;
  • wat er wordt verstaan onder een voorspelbaar werkpatroon.

Vaste arbeidsomvang

Aan oproepkrachten met een nulurencontract of min-max contract moet je jaarlijks een aanbod voor een vaste arbeidsomvang doen. Dit aanbod moet gedaan worden in de dertiende maand van het dienstverband en moet gebaseerd zijn op de gemiddelde arbeidsduur in de voorgaande twaalf maanden.

Vervolgens gaat de vaste arbeidsomvang, als de werknemer het aanbod heeft aanvaard, uiterlijk in op de eerste dag van de vijftiende maand van de arbeidsovereenkomst. Eerder mag, later niet.

Voorkom loonvordering

De werkgever is verplicht dit aanbod te doen. Het is vervolgens aan de oproepkracht om dit aanbod al dan niet te accepteren. Doet de werkgever het aanbod niet, dan kan de werknemer een loonvordering instellen. Een werkgever die geen aanbod doet, loopt een behoorlijk financieel risico.

Marjoleine van de Werfhorst
Marjoleine van de Werfhorst Senior jurist arbeidsrecht

Voorbeeld

Vanaf 1 januari 2022 heeft de werknemer een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd voor minimaal 12 uur en maximaal 24 uur per week. Het uurloon bedraagt €15,- bruto (exclusief vakantiegeld).

In 2022 heeft de werknemer gemiddeld 20 uur per week gewerkt. In januari 2023 doet de werkgever geen aanbod voor deze 20 uur, maar wordt gewerkt op basis van het minimale aantal opgenomen uren in het contract, ofwel 12 uur per week. In december 2020 volgt een loonvordering van de werknemer.

  • Er is geen aanbod gedaan, dus de loonvordering wordt toegekend!
  • Vanaf februari 2023 had de werknemer recht op 20 uur per week.
  • Per week was er een aanvullend recht van 8 uur x €15,- x 1,08 (vakantiegeld) = €129,60 bruto.
  • Over 2023 betekent dit 48 weken x € 129,60 = € 6.220,80 bruto, plus werkgeverslasten à +/- 25% = € 1.555,20.
  • Totale extra kosten = € 7.776 én een eventuele claim op wettelijke rente en/of verhoging.

De kosten lopen zo dus flink op, zonder dat hiervoor arbeid is verricht. In deze situatie is de loonvordering overigens nog beperkt tot slechts één jaar. Een loonvordering kan echter tot vijf jaar teruggaan!

Tijdig oproepen

Hiernaast verplicht de Wet Arbeidsmarkt in Balans je oproepkrachten uiterlijk vier dagen van tevoren op te roepen, als er werk beschikbaar is voor de oproepkracht. Korter van tevoren oproepen mag, maar de oproepkracht mag de oproep dan weigeren. In een cao kan de oproeptermijn worden verkort tot minimaal één dag van tevoren.

Daarnaast moet de oproep door de werkgever schriftelijk of elektronisch geschieden. De werkgever mag bijvoorbeeld een e-mail sturen, maar een WhatsApp-bericht wordt doorgaans ook als schriftelijk gezien.

Verplichting tot doorbetaling van loon

Heb je een oproepkracht opgeroepen, wat later toch niet nodig blijkt? Dan moet je de oproep minimaal vier dagen van tevoren cancelen. Doe je dit later, dan moet je het loon over de duur van de oproep gewoon betalen (maar in ieder geval minimaal drie uur), ook al werkt de oproepkracht dus niet.

In het verlengde hiervan geldt ook een verkorte opzegtermijn voor de oproepkracht van vier dagen. Ook van deze regelingen mag in een cao worden afgeweken.

Voorspelbaar werkpatroon

Vanaf 1 augustus 2022 moet je voor oproepkrachten een zo voorspelbaar mogelijk werkpatroon gaan creëren. Zo moet je referentiedagen en -uren gaan afspreken: momenten waarop je oproepkrachten kunt oproepen. Een oproep buiten deze referentieperiode mag de oproepkracht zonder consequenties weigeren.

Daarnaast kunnen werknemers, die minstens 26 weken bij je werkzaam zijn en maximaal één keer per jaar, verzoeken om meer voorspelbare en zekere arbeidsvoorwaarden.

Zo kan een oproepkracht je bijvoorbeeld verzoeken om een functie met een vast aantal uren. Als werkgever ben je niet verplicht hiermee in te stemmen. Wel ben je verplicht op tijd schriftelijk en gemotiveerd te reageren. Heb je minder dan 10 werknemers, dan moet je binnen drie maanden schriftelijk en gemotiveerd reageren op dit verzoek. Heb je meer dan 10 werknemers? Dan moet je binnen één maand reageren. Als je niet of niet op tijd reageert, dan wordt het verzoek van de werknemer toegewezen.

Heb je nog vragen over de rechten van jouw oproepkrachten? Neem gerust contact met ons op.

Is het werken met oproepkrachten eigenlijk nog wel werkbaar?

Met de komst van de Wet Arbeidsmarkt in Balans (WAB) veranderden de regels rond oproepkrachten. Zij kregen vanaf 1 januari 2020 een stevigere wettelijke positie. Wat veranderde er precies en waar moet je rekening mee houden? Is het werken met oproepkrachten eigenlijk nog wel werkbaar?

Lees meer